Türkiye, Azerbaycan’ı Ermenistan üzerinden Nahçıvan’a bağlayacak olan Zengezur Koridoru’yla ilgili anlaşmayı olumlu karşıladı. İran ise ABD’nin projedeki rolü nedeniyle tepkili.
Azerbaycan’ı Ermenistan üzerinden Nahçıvan’a bağlayacak olan Zengezur Koridoru konusunda Bakü ve Erivan arasında sağlanan anlaşma, Türkiye tarafından memnuniyetle karşılandı.
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, “Zengezur Koridoru, vizyonumuzdaki şekliyle hayata geçerse Avrupa’dan başlayıp Asya’nın derinliklerine kadar kesintisiz gidecek bir ulaştırma koridorunun önemli bir ayağı olacak” açıklamasında bulundu.
Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati ile Mısır’ın El Alameyn kentinde gerçekleştirdikleri görüşme sonrası düzenledikleri ortak basın toplantısında konuşan Fidan, “Bu, Türkiye’yi Kafkaslar üzerinden, Hazar üzerinden sadece Orta Asya değil, direkt olarak Türk dünyasına bağlayacak, Türk dünyasını Türkiye üzerinden Avrupa’ya bağlayacak, Avrupa’yı da Türkiye üzerinden daha Asya’nın derinliklerine bağlayacak, çok maksatlı bir yol olacak” ifadelerini kullandı.
Bakan Fidan, “Ben çok hayırlı bir gelişme olacağını düşünüyorum. İnşallah kısa zamanda hayata geçer” diye ekledi.
İran projeden rahatsız
Azerbaycan, Ermenistan ve Türkiye’nin sınır komşusu İran’dan ise ABD’nin rolüne itiraz geldi. İran Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada, “ulaşım yollarının açılmasının ancak karşılıklı çıkarlar, egemenlik hakları ve toprak bütünlüğü çerçevesinde gerçekleşmesi durumunda bölge halklarına fayda sağlayacağı” kaydedildi, “dış müdahalelerin bölgenin güvenliğine zarar verebileceği” uyarısında bulunuldu.
İran’ın ruhani lideri Ali Hamaney’in danışmanlarından Ali Ekber Velayeti de “Trump destekli koridora izin vermeyeceklerini” söyledi.
Velayeti, İran’ın Tasnim haber ajansına yaptığı açıklamada, planın hayata geçirilmesiyle “Güney Kafkasya’nın güvenliğinin tehlikeye gireceğini” söyledi. Velayeti ayrıca Azerbaycan’ı, kendi toprağı olan Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti’ne bağlayacak ve “Trump Uluslararası Barış ve Refah Yolu” adı verilen projenin “imkânsız bir fikir olduğunu ve gerçekleşmeyeceğini” belirtti.
Uzmanlar, koridor nedeniyle İran’ın Ermenistan’a doğrudan erişimi kaybetmekten endişe ettiği, ayrıca Nahçıvan-Azerbaycan arasında mevcut durumda İran sınırları içinden geçen bağlantıya ihtiyacın ortadan kalkmasının Tahran için ekonomik kayıp anlamına geldiği yorumunu yapıyor.
Adını Trump’tan alan proje
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan dün Beyaz Saray’da ABD Başkanı Donald Trump’ın ev sahipliğinde “tarihi” olarak tanımlanan bir ortak deklarasyona imza attı. Anlaşma, Azerbaycan’ı Ermenistan üzerinden Nahçıvan’a bağlayacak olan Zengezur Koridoru’nun ABD tarafından geliştirilmesini de içeriyor.
Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti’nin bağlı olduğu Azerbaycan, uzun süredir bu koridorun hayata geçirilmesini talep ediyordu. Türkiye sınırındaki Nahçıvan’ın Azerbaycan ile doğrudan kara bağlantısı bulunmuyor.
Anlaşmaya göre, doğal kaynak açısından zengin ve stratejik bir bölgedeki Zengezur Koridoru’nun geliştirilmesine ilişkin haklar ABD’ye ait olacak. Trump, Amerikan şirketlerinin yatırımlarıyla geliştirileceğini açıkladığı “Trump Uluslararası Barış ve Refah Yolu” adlı koridorun işletmesinin 99 yıllığına ABD’ye devredildiğini açıkladı.
